Tip voor werkgevers: check geheimhoudingsbedingen in oude overeenkomsten
Vanaf 18 februari 2023 geldt de Wet bescherming klokkenluiders. Hierin is onder meer geregeld dat een geheimhoudingsbeding in bijvoorbeeld een arbeidsovereenkomst of vaststellingsovereenkomst geen belemmering mag zijn voor het melden van vermoeden van een misstand. In een veilig werk- en meldklimaat past het niet om werknemers het recht te ontnemen of te beperken om een vermoeden van een misstand te melden of openbaar te maken. Deze bedingen kunnen werknemers afschrikken om een melding te doen van een misstand en belemmeren het oplossen van misstanden.
In de wet is bepaald dat bedingen die het recht van een werknemer (of een andere persoon die werkzaamheden bij de werkgever verricht zoals bijvoorbeeld een zzp’er) beperken of ontnemen om een vermoeden van een misstand te melden of openbaar te maken, nietig (dat wil zeggen: ongeldig) zijn. Let op: het gaat hier alleen om bedingen voor zover zij het recht beperken of ontnemen om volgens de Wet bescherming klokkenluiders een vermoeden van een misstand te melden of openbaar te maken (het gaat dus niet om alle geheimhoudingsbepalingen die tussen werkgever en werknemer kunnen gelden). Hou bij het sluiten van een arbeidsovereenkomst of een vaststellingsovereenkomst met een geheimhoudingsbeding dus rekening met de Wet bescherming klokkenluiders.
Een vóór de wetswijziging van 18 februari 2023 overeengekomen beding waarin is bepaald dat geen melding mag worden gedaan van een misstand, kan door de rechter (rekening houdend met alle relevante omstandigheden) op grond van artikel 3:40 van het Burgerlijk Wetboek (geheel of gedeeltelijk) nietig worden geacht.
Geheimhoudingsbedingen die het recht beperken of ontnemen om een vermoeden van een misstand te melden of openbaar te maken zijn niet verenigbaar met het doel van de Wet bescherming klokkenluiders, ook niet als ze vóór 18 februari 2023 zijn afgesproken.
Heeft u in het verleden overeenkomsten gesloten met uw werknemers of externe dienstverleners (bijvoorbeeld zzp’ers) met daarin een geheimhoudingsbeding? Controleer dan of zo’n beding een belemmering zou kunnen zijn om een vermoeden van een misstand te melden of openbaar te maken. Als u vermoedt dat dit het geval is, is het raadzaam om de reikwijdte van het beding aan te passen door hier nadrukkelijk aan toe te voegen dat deze beperking niet geldt als het gaat om het melden of openbaar maken van een vermoeden van een misstand volgens de Wet bescherming klokkenluiders. Zo draagt u bij aan een veilig werk- en meldklimaat, waarin iedereen zich vrij voelt om melding te maken van vermoedens van misstanden in uw organisatie.